Monte Verità

De sluitingsceremonie van de Olympische Spelen 2020 speelt zich vandaag in Tokyo af, 8 augustus 2021. De verse legende Sifan Hassan staat ook op het podium, de Ethiopisch-Nederlandse asielzoeker die drie medailles won, gisteren op de langste afstand hardlopen goud, het is zo knap dat ik kippenvel kreeg toen ze won. Raar hoe dat werkt met het nationalisme en een jonge vrouw die niet op mij van toepassing zijn, ik kan me er niet mee identificeren. Dan verspringen de gekunstelde Japanse ceremoniebeelden naar het Parijs van nu waar Macron, straaljagers en publiek op de 2024 Olympische Spelen anticiperen. Parijs van bovenaf gefilmd, geweldig. Het doet mijn door corona gestolde reislust smelten. Nu moet ik het ook maar weer lekker doen met (!) beelden en tekst. The Paris Review of Books (theparisreview.org) mailt een tekst van Sadie Stein over Daphne Du Mauriers Monte Verità verhaal, terwijl ik het net aan lezen ben in de bundel The Birds.  (Hoe bestaat het?)  Op de ‘berg van waarheid’ bij Ascona was rond de jaren 1920 een idealistische, natuurlijke commune (Hermann Hesse, Isadora Duncan, Rudolf Steiner en Carl Jung kwamen er o.a.) waarover Harald Szeemann een prachtige tentoonstelling met boek maakte. Deze locatie zou meridianen of aardstralen of zoiets hebben en heeft een magische aantrekkingskracht op kunstenaars. Ik was er begin jaren 1980 op een excursie met kunstgeschiedenisstudenten. Daarom was het verhaal van Du Maurier met deze titel een leuke verrassing en een verbinding van lichte en serieuze kost. Stein verwijst in PRB nadrukkelijk naar Slavoj Zizeks commentaar op Du Maurier en dan vooral op het vrouwelijke masochisme in haar verhalen. De psychologische onderstroom en de onverwachte wendingen houden mij geboeid in de boeken van Du Maurier.  Geen enkel verband had ik verwacht tussen deze ontspannende lectuur en de boeken die ik nu ‘echt’ lees, die van de groten, Janet Malcolm, Joan Didion, Helen Macdonald, Marja Pruis. Niet dat ik het lezen van Du Maurier als een ‘guilty pleasure’ beschouw, juist eerder onschuldig. Don’t look now, ja van de film met Donald Sutherland in Venetië, in een leuk pocketje was de aanleiding om meer van de Dame te lezen. Maar Zizek nog wel, in lacan.com
https://www.lacan.com/zizdaphmaur.htm

En met een moraal in de titel: Are We Allowed To Enjoy Daphne du Maurier?

Schaterlachend toch maar downloaden. En ja hele alinea’s over het boekje dat ik juist in de brievenbus had gevonden en waar ik van zou gaan genieten. Gewoon. Probleemloos. Zonder gêne. Met een mooie cover van boemerangs. Ja het bestaat en het komt weer terug op je pad. Magisch denken? Een in de beeldende kunst van nu modieuze filosoof, een communistische intellectueel, Lacan en Hegel angehaucht die zich afvraagt of wel genoten mag worden van de ‘radically untimely’ Du Maurier waarvoor hij – uiteindelijk – suggereert dat haar boeken gelezen moeten worden zoals grammofoonplaten beluisterd dienen te worden, authentieker, inclusief krassen, fijner dan slicke, digitale uitvoeringen. Zijn voorstel is het Monte Verità verhaal zonder de Monte Verità voor te stellen. Why? Dan zou het gaan over een gelukkig stel dat gaat trouwen maar de vrouw vindt niet genoeg voldoening. OMG! Zij zou achtervolgd worden door visioenen van een ander, meer geëmancipeerd leven. Hoezo? Alsof ze dat in de sekte op de berg vindt. En waar baseert Zizek dit op? Anna en Viktor maken de klim naar boven, de berg op. Bergsport heet dat. Is de filosoof een vrouwelijke blik zo aan het annexeren dat hij van alles daarin projecteert (om het maar in de Freudiaanse sfeer te houden)? Echt vermakelijk. Maar ook larmoyant en pathetisch. Pruis, Hoetmer, Mizee: doe er wat aan! Hoe aantrekkelijk ook, the Paris, the New York, the Los Angeles, Reviews of Books, die ik digitaal lees, bevatten krassen als timely consciousness? In The Guardian Bookmarks vind ik een gedegen, to the point stuk over de zojuist overleden Roberto Calasso, man of niet, een onweerstaanbaar denker!